15 mei is het Verantwoordingsdag. Op Verantwoordingsdag 2019 leggen ministeries verantwoording af over de financiën en het gevoerde beleid van 2018. Wij hebben voor u de stukken doorgenomen en een samenvatting gemaakt van de beleidsontwikkelingen voor het sociaal domein.

Al bij de inwerkingtreding van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening wilden gemeenten een instrument om tijdens het opzetten van de schuldhulpverlening de schuldeisers tijdelijk op afstand van de schuldenaren te kunnen houden. Na jaren voorbereiding was het in 2017 zover: het breed moratorium trad in werking

Het Nibud ziet dat huishoudens in 2019 meer dan de helft van hun inkomen kwijt zijn aan de vaste lasten*. Een huishouden met een modaal inkomen en een gemiddelde huur is net  iets meer dan 55 procent van het netto inkomen aan de vaste lasten kwijt. En iemand op bijstandsniveau net iets meer dan 50% procent.

Staatssecretaris Tamara van Ark heeft in november 2018 bekendgemaakt dat zij de invoering van de vereenvoudigde vaststelling van de beslagvrije voet uitstelt tot 2021. Dit betekent echter niet dat de schuldenaar tot die tijd aan zijn lot moet worden overgelaten. Iedere professional in het sociaal domein kan zich inzetten om de beslagvrije voet van de inwoners te waarborgen.

In zijn nieuwe rapport concludeert de Nationale Ombudsman – alweer – dat door de overheid mensen met schulden vaak dieper in de problemen komen. Dat is geen malse kritiek.

Geïnteresseerde (maatschappelijke) partijen kunnen tot 23 april 2019 bij ZonMw een motivatiebrief indienen.

Als u werkzaam bent in het sociaal domein heeft u waarschijnlijk vaak contact met cliënten. Een Wmo-consulent gaat bijvoorbeeld veel op huisbezoek en een klantmanager werk en inkomen heeft regelmatig gesprekken aan het loket. De jeugdconsulent  en schuldhulpverlener hebben ook dagelijks gesprekken met cliënten, zowel telefonisch als ‘live’. Het vertrekpunt bij ieder gesprek en vanuit ieder specialisme is gelijk: de cliënt ervaart een probleem en zoekt daar een oplossing voor.

Per 1 januari 2018 is het huwelijksvermogensrecht veranderd. Sinds die datum trouwen mensen in beperkte gemeenschap van goederen. Partners delen bij een huwelijk niet meer automatisch het vermogen en de schulden, zoals dat eerst wel het geval was. Voor schuldhulpverlening is dit een ingrijpende verandering, want hoe zit het nu bijvoorbeeld met de aanmelding voor schuldhulpverlening? Moeten huwelijkspartners in de schulden nu 2 aparte aanmeldingen doen? Of zelfs 3 aanmeldingen?

In november werd bekend dat de nieuwe Beslagwet niet per 1 januari 2019, maar per 1 januari 2021 wordt ingevoerd. De wet is een reparatie van het huidige beslagrecht, waarbij in ruime meerderheid van de gevallen de beslagvrije voet leidt tot verdere betalingsproblemen, nieuwe en verder oplopende schulden. Wat is er in afwachting van de wet mogelijk om verdere problemen met de beslagvrije voet te stoppen?

De armoedeval is eigenlijk diep triest. Zodra iemand met een uitkering gaat werken, kan het zijn dat hij minder geld overhoudt. Met een uitkering hebben ze nog wel recht op bepaalde vrijstellingen en aanvullende regelingen, maar hebben ze een baan, dan vervallen die bitter noodzakelijke extra’s.

In de schuldhulpverlening wordt de hoogte van de maandelijkse aflossing berekend aan de hand van normen en de inkomsten- en uitgavengegevens. Voor statushouders onder de 21 jaar is de berekening van dit zogenoemde Vrij Te Laten Bedrag (verder VTLB) echter een groot probleem.

Stimulansz is samen met het Nibud initiatiefnemer van Platform Schuldhulpverlening, een expertgroep voor gemeenten op het gebied van schuldhulpverlening, vroegsignalering en schuldpreventie. Delft is één van de gemeenten die bij de expertgroep is aangesloten. Mieke Robben, adviseur werk en inkomen in Delft, is enthousiast: ‘In de Expertgroep verbreden we onze kennis en doen we ideeën op over hoe we onze eigen schuldhulpverlening kunnen versterken.’