De voorlopers
Stimulansz is de opvolger van twee eerdere stichtingen, de Landelijke Veranderingsorganisatie (LVO) en de Taskforce Kwaliteit Bijstand (TKB), die gericht zijn op kwaliteitsverbetering bij de uitvoering van de Algemene Bijstandswet.
Kritiek op onder meer de rechtmatigheid bij de uitvoering van de Algemene Bijstandswet, leidt er toe dat in 1994 de stichting Landelijke Veranderorganisatie (LVO) wordt opgericht. Deze tijdelijke stichting heeft tot doel de kwaliteit van de bijstand bespreekbaar te maken. Het bestuur van de LVO bestaat uit vertegenwoordigers van het ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid (SZW), de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en Divosa. In totaal heeft de stichting ongeveer 5 medewerkers in dienst.
In 1997 neemt de stichting Taskforce Kwaliteit Bijstand (TKB) de taak over van LVO. De TKB is sterk gericht op het faciliteren en ondersteunen van gemeenten, onder meer door middel van het ontwikkelen van instrumenten, verbetertrajecten en advies. Net zoals bij de LVO heeft een vertegenwoordiger van het ministerie van SZW zitting in het stichtingsbestuur.
De TKB is een belangrijke aangever voor belangrijke innovaties in de gemeentelijk branche, zoals het ontstaan van productbegrotingen, formatiecalculatiemodellen, vernieuwingen van toezichtarrangementen, controleapplicaties (Kwaliteit in Control), statistiekapplicatie, op innovatie en ondersteuning gerichte congressen en noodzakelijke hulpmiddelen zoals benchmarksystemen.
De beginjaren van Stimulansz
In 2000 wordt de TKB opgeheven en stichting Stimulansz opgericht.
Oprichters zijn de VNG en Divosa. Directeur van de stichting wordt Gerrit Jan Schep. Loek Hermans en Theo Bovens worden benoemd als respectievelijk voorzitter en vice-voorzitter. Vestigingsplaats is de Nassaulaan in Den Haag.
De taak van Stimulansz komt breder te liggen dan de ondersteuning van de gemeentelijke uitvoering van de Wet werk en bijstand (WWB). Bij de gemeenten heerst namelijk de behoefte om kwaliteitsmanagementinstrumenten breder in te zetten dan alleen de bijstand. Het werkterrein van Stimulansz wordt dan ook verbreed naar werk en inkomen, welzijn en gezondheid.
Stimulansz gaat verder met de producten die door de TKB en Divosa ter beschikking zijn gesteld. Divosa draagt bij de oprichting het onderhoud en exploitatie van een aantal belangrijke hulpmiddelen over naar Stimulansz, zoals modellen en handreikingen voor de uitvoeringspraktijk.
Stimulansz op eigen benen
Stimulansz ontvangt de eerste jaren van haar bestaan projectsubsidies van het Rijk, maar vanaf 2004 staat zij financieel op eigen benen. Voortaan kunnen gemeenten en organisaties op jaarbasis abonnementen afnemen bij Stimulansz. Het eerste abonnement is het Stimulansz-abonnement waar direct veel belangstelling voor is. Onderdeel van dit abonnement is ook de Tour de WWB vanaf 2005, waarbij experts van Stimulansz (zie foto rechts: Wim Eiselin, Ray Geerling, Remmert Kuiper) het land rondreizen om gemeenten bij te praten over de actualiteit.
In 2005 treden de VNG en Divosa uit het bestuur en gaat Stimulansz als onafhankelijke, zelfstandige organisatie verder. Tegelijkertijd verhuist Stimulansz naar een meer centraal gelegen plek in het land. Met de overname van 2ZW Informatiecentrum in 2006 is de behuizing in Den Haag te krap geworden en valt de keuze op de Koningin Wilhelminalaan 5 in Utrecht.
Den Haag 2005. Tour de WWB
Groei
Bij de bredere taak die Stimulansz zichzelf stelt hoort ook een passend aanbod aan diensten. Dus vindt een reeks uitbreidingen plaats richting het sociaal domein om dit doel te realiseren.
- In 2001 wordt de beheersorganisatie Benchmark sociale diensten bij Stimulansz ondergebracht. De benchmarks maken nog steeds deel uit van het huidige aanbod.
- In 2004 neemt Stimulansz de ondersteunende taken voor gemeenten voor de toenmalige Wet voorzieningen gehandicapten over van de VNG.
- In 2005 legt Stimulansz door de overname van Pulsz, waarbij ook de opleidingscoördinatoren in dienst komen, de basis voor het huidige brede aanbod aan open trainingen, platformbijeenkomsten, workshops en actualiteitendagen.
- In 2006 neemt Stimulansz ook de activiteiten en producten van 2ZW Informatiecentrum over, voorheen onderdeel van het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW). Het NIZW wordt opgesplitst en 2ZW past niet bij een van de nieuwe organisaties (Vilans, Movisie en NJI). Bekende producten van 2ZW zijn:
-
Brochure Zo zit het met participatie en bijstand;
- de Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid (sinds 1933);
- Regelingen en Voorzieningen (sinds 1975) en de Grote Almanak (sinds 1991) nu voortgezet in de Digitale Almanak;
- Gezondheidshulp, een database met medische en sociaalmaatschappelijke informatie en een sociale kaart;
- KennisRing, een van de eerste grote digitale informatiesystemen voor inwoners op internet dat in 2004 wordt gelanceerd.
-
- In 2008 sluit Stimulansz een deal met gemeente Goirle en verwisselt BerekenUwRecht van eigenaar, de ontwerper van dit product verhuist mee naar Stimulansz. Belangrijk bij de doorontwikkeling van BerekenUwRecht is de samenwerking met Nibud.
- In 2009 neemt Stimulansz het handboek WWB van de gemeente Zaanstad over, wat later de basis wordt voor de kennisbank Inzicht Sociaal Domein.
- Per 2010 sluit het Servicepunt Welzijnsinformatie zich aan bij Stimulansz.
- In 2013 volgen de overname van CliP (Stichting Cliëntenperspectief), tegelijk met de Thesaurus, nu onderdeel van Nictiz.
Een aantal van deze producten en diensten zal in de jaren daarna weer elders worden ondergebracht, opgaan in een ander product of worden doorontwikkeld.
De Omgekeerde Toets®
2015 is een belangrijk jaar voor het sociaal domein én voor Stimulansz. Gerrit Jan Schep geeft het stokje over aan José Hendriksen. Onder haar leiding krijgt het dienstenpakket meer focus en vindt intern een verjonging van de organisatie plaats. 2015 is ook het jaar van de decentralisaties. Vanaf dat moment zijn gemeenten verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Een deel van deze taken hebben de gemeenten overgenomen van de Rijksoverheid. Stimulansz is met haar brede pakket aan diensten de ideale partner voor gemeenten die integraal willen werken. In 2017 komt Stimulansz met de Omgekeerde Toets®, een methodiek die recht doet aan de Participatiewet, de Wmo 2015, de Wet schuldhulpverlening, de Wet inburgering en de Jeugdwet. De toets is ook toepasbaar op wetten buiten het sociaal domein zoals de Onderwijswet en de Omgevingswet. Want het is een domeinoverstijgende aanpak voor integraal werken binnen de gemeente of tussen gemeente en ketenpartners.
Voor en door gemeenten
Stimulansz heeft altijd een organische band met gemeenten gehad. Kenmerkend hiervoor is het ontwikkelen van producten in samenwerking met gemeenten, zoals BerekenUwRecht en Kwaliteit in Control (KiC). Laatstgenoemde is een product van de gemeente Sneek, dat later wordt overgedragen aan Stimulansz onder de voorwaarde dat Stimulansz het zal onderhouden en onder alle gemeenten zal verspreiden. Verder werken we door de jaren heen in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken mee aan diverse belangrijke onderzoeken en handreikingen, trainen we professionals en adviseren onze adviseurs gemeenten op beleidsmatig niveau.
Anno 2024: Anders kijken is meer bereiken
In 2000 begon Stimulansz met een handjevol medewerkers, nu zijn dat er rond de 70. Wat niet veranderd is, is de ‘no-guts-no-glory-mentaliteit’. Een kwart eeuw later is Stimulansz nog steeds de eigenzinnige organisatie die het ideële doel heeft het sociaal domein een beetje mooier te maken door op een ander manier naar maatschappelijke uitdagingen te kijken en daar samen met gemeenten vorm aan te geven.
