Bij de helpdesk van Inzicht sociaal domein komen wekelijks veel vragen binnen van beleidsinhoudelijke of juridische aard. Deze keer beantwoordt expert Anitra Vink een vraag over het keukentafelgesprek.

Vraag: Een cliënt met een posttraumatische stressstoornis (PTSS) meldt zich bij de Wmo van zijn gemeente. Hij vraagt om een vergoeding voor een hulphond op grond van de Wmo 2015. Kan een hulphond als Wmo-maatwerkvoorziening worden gezien?

Bent u er klaar voor? Naar verwachting wordt vanaf 1 januari 2021 het budget voor beschermd wonen en maatschappelijke opvang niet meer aan de centrumgemeenten overgemaakt maar aan de eigen gemeente. Wat dat voor de gemeente betekent laat de 19-jarige Gaby u zien.

Als u werkzaam bent in het sociaal domein heeft u waarschijnlijk vaak contact met cliënten. Een Wmo-consulent gaat bijvoorbeeld veel op huisbezoek en een klantmanager werk en inkomen heeft regelmatig gesprekken aan het loket. De jeugdconsulent  en schuldhulpverlener hebben ook dagelijks gesprekken met cliënten, zowel telefonisch als ‘live’. Het vertrekpunt bij ieder gesprek en vanuit ieder specialisme is gelijk: de cliënt ervaart een probleem en zoekt daar een oplossing voor.

Om kennis te maken met de Omgekeerde Toets, vraag ik u om zich het volgende voor te stellen: u bent Wmo-consulent bij een gemeente en u krijgt een melding binnen van mevrouw De Jong, een 72-jarige weduwe. Zij geeft aan problemen te hebben met fietsen. U neemt contact met haar op om te verhelderen wat haar vraag is en dan blijkt dat fietsen moeizaam gaat vanwege haar longaandoening.

“Beleid heeft geen idee waar wij hier in de uitvoering mee te maken hebben.” Zomaar een opgevangen kreet van een klantmanager die met de moed der wanhoop probeert een balans te vinden tussen de regels en de praktijk.

Saskia is een vrouw van 33 jaar met een man en 2 kinderen, een baan en een koophuis, als haar leven een andere wending neemt. Saskia weet wel dat ze sinds haar pubertijd last heeft van sombere gedachten, maar daar wil ze niet teveel bij stil staan. Net als bij de perioden waarin ze veel moeite heeft om alle ballen in de lucht te houden omdat haar hoofd ‘op hol’ slaat. Op het werk lukt het vaak maar nét om haar taken af te krijgen en om geen fouten te maken. Ze weet haar innerlijke strijd voor haar omgeving verborgen te houden. Totdat ze in scheiding komt te liggen en dit haar niet meer lukt.

Als kind riep ik al snel ‘zelf doen’. Daarmee zette ik de eerste stappen in autonomie. Later ging ik leren fietsen. Ook dat wilde ik graag zelf doen, maar ik had eerst mijn ouders nodig om de balans te vinden voordat ik het alleen kon.

Eerder schreef mijn collega Anitra Vink over Chantal, 26 jaar en alleenstaande moeder van 2 kinderen van 4 en 6 jaar oud. Chantal heeft een licht verstandelijke beperking en heeft moeite om voor haar kinderen te zorgen. Ook lukt het haar maar niet om aan het werk te komen en te blijven. Het huishouden is een puinhoop en rekeningen betaalt ze niet.

Met het vaststellen van de omgekeerde verordening sociaal domein markeerde de gemeenteraad op 1 november een bijzondere mijlpaal voor de gemeente Kampen. De verordening bundelt tien gemeentelijke verordeningen in het sociaal domein (Jeugd, Zorg, Werk en Inkomen) en regelt de manier waarop de gemeente dit uitvoert, zoals het verstrekken van rolstoelen, huishoudelijke hulp, bijstand en jeugdhulp.

Een Wmo-consulent is een veelzijdig professional: een kei in luisteren en analyseren. Sterk in het samenwerken met cliënten en andere professionals.

Wie werkt binnen het sociaal domein komt vaak de term regie tegen. En dan vooral als vraag: wie voert de regie? In de praktijk komt deze vraag vooral naar boven bij complexe situaties.