De Omgekeerde Toets ®

Hoe levert u als professional in het sociaal domein maatwerk zonder willekeur? Het kan met De Omgekeerde Toets; een methodiek van Stimulansz die recht doet aan de Participatiewet, de Wmo 2015, de Wet schuldhulpverlening, de Wet inburgering en de Jeugdwet. De toets is ook toepasbaar op wetten buiten het sociaal domein zoals de Onderwijswet en de Omgevingswet. Want het is een domein-overstijgende aanpak voor integraal werken binnen de gemeente of tussen gemeente en ketenpartners. De inwoners van uw gemeente krijgen hiermee een oplossing waarmee ze écht zijn geholpen.

Download gratis het casusboekje van De Omgekeerde Toets
hero afbeelding De Omgekeerde Toets ®

Omgekeerd denken

Het principe van De Omgekeerde Toets is heel eenvoudig. Allereerst kijkt u naar wat nodig is. En of dat past binnen de grondwaarden van de diverse wetten. Daarbij wegen we de mogelijke effecten van een besluit in de volle breedte mee. Pas als dit helder is, komt de juridische toets. Hierbij zien we de wetsartikelen als instrumenten om de grondwaarden van de wetten te realiseren. Zo is maatwerk mogelijk zonder dat het leidt tot willekeur. Ten tweede maakt dit het integraal werken in de gemeente veel makkelijker. Immers, de grondwaarden van de diverse wetten binnen het sociaal domein zijn gelijk. Ten derde is het maatwerk toetsbaar in bezwaar en beroep en voor de accountant. En volledig in lijn met de bedoeling van de wetgever.

Hoe werkt de Omgekeerde Toets?

Het gewenste effect in vier stappen:Logo omgekeerde toets

De eerste vraag die u zich stelt is: welk effect wil de inwoner samen met mij bereiken? Maak daarbij onderscheid tussen het middel en het doel. In deze eerste stap is uitsluitend het doel relevant, het middel om dat doel te bereiken volgt later.

Tweede vraag: valt het beoogde effect onder de grondwaarden van de verschillende wetten? Met ‘grondwaarde’ bedoelen we de reden dat de wet is geschreven. De artikelen uit die wet zijn de instrumenten waarmee dat doel kan worden bereikt. Ze zijn dus geen doel op zich. De grondwaarden zijn (klik voor groot):De-Omgekeerde-Toets-Stimulansz-grondwaarden

De gemaakte afspraken leiden tot een formeel besluit. Bij deze stap stellen we de vraag: wat is het effect van het voorgenomen besluit? Houd in ieder geval rekening met de:

  • effecten op korte en lange termijn voor de inwoner, diens gezin en omgeving;
  • mogelijkheden en vaardigheden van de inwoner;
  • financiële gevolgen (zowel voor inwoner als voor gemeente) van het voorgenomen besluit;
  • leidende werkprincipes van uw gemeente;
  • vraag of u zuiver bent in uw bedoeling.

Bij de laatste stap nemen we een formeel besluit op basis van de gemaakte afspraken. Daarvoor is een set instrumenten beschikbaar (lees: wetsartikelen) met:

  • ‘Schakelaars’ die toegang bieden tot een bepaalde ondersteuning of die de toegang juist afsluiten.
  • ‘Draaiknoppen’ voor het vaststellen van de mate van ondersteuning en de afspraken tussen professional en inwoner.
  • Enkele basisprincipes die in beton zijn gegoten en waarvan niet kan worden afgeweken.
Cartoon uit casusboekje omgekeerde toets

De Omgekeerde Toets geeft inwoners en cliënten een oplossing op maat. Maar wist u dat deze methodiek uw organisatie ook veel geld kan besparen? In onze juridische kennisbank vindt u een aantal doorgerekende cases. We vergeleken bijvoorbeeld de kosten van een ‘medebewoner zonder verblijfsvergunning’ (opgelost op de ‘oude’ manier) met de kosten als dezelfde casus wordt opgelost met de Omgekeerde Toets. Het verschil blijkt meer dan € 100.000. Dit door te kijken naar de langere termijn. Dat is belangrijk, want besparen op de korte termijn kan op de lange termijn veel kosten.

blog card header

Vragen of advies nodig?

Mr. Evelien Meester helpt u graag verder.

Gemeente Eindhoven implementeert de Omgekeerde Toets

De Participatiewet kent vrij strikte en strenge regelgeving. Als je niet oppast vergeet je te kijken naar de mens en zijn achterliggende vraag. En dan kun je situaties over het hoofd zien. Dat moet anders, vond de gemeente Eindhoven. Inmiddels is hier de implementatie van De Omgekeerde Toets in volle gang. Lees er hier alles over.

Werken met de Omgekeerde Toets

Trainingen & opleidingen

Stimulansz biedt een compleet programma voor het werken vanuit de gedachte van De Omgekeerde Toets. Zo verzorgen we diverse trainingen & opleidingen waarbij we de hele organisatie meenemen in het proces van omgekeerd werken. Uiteraard sluiten we daarbij aan op casuïstiek uit uw dagelijkse praktijk. Bekijk het volledige trainings- en opleidingsaanbod van de Omgekeerde Toets:

Bekijk trainingen en opleidingen

Producten

Stimulansz heeft verschillende geïllustreerde boekjes ontwikkeld over werken met de Omgekeerde Toets. Om rustig door te bladeren of cadeau te geven als relatiegeschenk. Daarnaast bieden we u een Omgekeerde Modelverordening Sociaal Domein. Bekijk de producten hieronder. 

Dit is een echt leer-en-doe-boek. Onmisbaar voor iedereen die werkt in het sociaal domein. De methodiek en het bijbehorende stappenplan leggen we op heldere en overzichtelijke wijze uit. Professionals in het sociaal domein kunnen hiermee direct zelf aan de slag. Bestel het casusboekje online.

De Omgekeerde Toets maakt integraal werken écht mogelijk. En de methode helpt ook jongeren écht verder. We laten dit zien aan de hand van tien praktijkvoorbeelden. In dit casusboek zoomen we in op jongeren van 16 tot 27 jaar, hoewel de methodiek natuurlijk breder inzetbaar is. Het boek is dan ook geschikt voor alle professionals in het sociaal domein. Bestel het casusboekje online.

In de publicatie het Dagboek van de omgekeerde ambtenaar wordt de lezer via dagboekfragmenten van fictieve ambtenaren mee op reis genomen door de hele gemeentelijke organisatie. De centrale vraag in het boek is wat de gemeente over de volle breedte zou willen bereiken voor haar inwoners en hoe dit te realiseren is. Bekijk het boekje online.

5 casussen inburgering die representatief zijn voor de uitdagingen waar inburgeraars en consulenten inburgering in het sociaal domein zoal mee te maken krijgen. Bekijk casusboekje online.

Deze verordening kijkt naar het effect voor de inwoner. De verordening, geschreven in begrijpelijke taal, helpt gemeenten bij het vormgeven van de transitie. De verordening heeft één hoofdstuk per probleem waar een inwoner tegenaan kan lopen. De Omgekeerde Modelverordening Sociaal Domein sluit aan bij De Omgekeerde Toets. Zo is per hoofdstuk aangegeven wat het doel is van de gemeente op dat onderwerp. Bestel het casusboekje online.

De Omgekeerde Toets ® methodiek is ontwikkeld door Stimulansz in 2016

Wilt u op de hoogte blijven van maatwerk in het sociaal domein?

Meld u aan voor onze gratis nieuwsbrief Sociaal Domein. U ontvangt dan om de week onze nieuwsbrief vol met blogs van experts, interessante whitepapers en toelichting op (nieuwe) wetgeving.

Aanmelden Nieuwsbrief

Lees meer over maatwerk in het sociaal domein