23 oktober 2018
Aan de hand van de 7 tips geef ik u in deze blog goede voorbeelden uit gemeentelijke beleidsplannen. Hierin laten de gemeenten duidelijk zien hoe zij denken over toegankelijke schuldhulpverlening.
Een goed begin
Een beroep op een inkomens- of minimaregeling van de gemeente wordt niet op zich beoordeeld, maar vormt de aanleiding om dieper in te gaan op de omstandigheden van de persoon en het gezin. Het gewenste resultaat staat centraal bij de behandeling van een verzoek; niet de aanvraagprocedure of de regeling. Het gaat om passende dienstverlening. De ondersteuning die de gemeente biedt is gericht op de inwoner en moet passen bij de situatie van de inwoner.
Daar moet ik zijn!
Iedere inwoner die te maken krijgt met schulden weet hoe hij of zij hulp kan vinden bij het oplossen van schulden. De juiste informatie is beschikbaar via verschillende kanalen, zoals de website van de gemeente. Maar ook via diverse maatschappelijke organisaties waar mensen met schulden of financiële problemen komen. We communiceren in een taal die voor iedereen te begrijpen is. De informatie is toegankelijk voor de inwoner én er zijn korte lijnen tussen de verschillende signalerende en/of hulpverlenende organisaties die direct of indirect te maken krijgen met schuldenproblematiek. Dat zijn met name de professionals die werken in de jeugdzorg, Wmo en Participatiewet.
Op tijd
Bij een deel van de doelgroep is het niet voldoende om de toegang tot schuldhulpverlening laagdrempeliger te maken, maar is een proactieve benadering nodig. Hulpverleners gaan zelf naar mensen toe op basis van signalen van (problematische) schulden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan huurachterstanden of achterstanden in het betalen van de zorgpremie. In dergelijke situaties nemen we telefonisch contact op en/of plannen we vaker een huisbezoek, bijvoorbeeld door het wijkteam.
We zoeken het samen uit
Schuldhulpverlening is meer dan alleen het regelen van schulden. Het omvat een groot aantal vormen van ondersteuning, die niet alleen gericht zijn op de financiële en juridische aspecten van schulden, maar ook (en misschien wel vooral) op gedragsverandering. Om aan een succesvolle gedragsverandering te kunnen werken is goede afstemming nodig tussen alle partijen die bij een inwoner ondersteunen. Schuldhulpverlening kan alleen succesvol zijn als er voldoende samenwerking is tussen alle betrokken partijen: schulden lossen we samen op.
Geen schande
Er rust nog altijd een taboe op het praten over schulden. Schaamte speelt een grote rol bij het (te) laat
vragen om hulp bij financiële problemen. Daarnaast hebben sommige inwoners een negatief beeld van de schuldhulpverlening. Om ervoor te zorgen dat inwoners met schulden zich eerder melden bij professionele hulpverlening, zorgen we allereerst dat inwoners, hulpverleners, medewerkers van de afdeling Werk & Inkomen en schuldeisers weten hoe ze schuldenproblematiek kunnen signaleren en bespreekbaar kunnen maken. Ook leren ze gericht door te verwijzen.
Begrijpelijk
Schuldhulpverlening houdt rekening met de gevolgen die financiële problemen hebben op het dagelijks functioneren van schuldenaren. Dat vraagt ook om fouttolerantie. Iedere schuldenaar houdt zijn persoonlijke verantwoordelijkheid om zijn situatie te verbeteren en daar hard voor te werken. Maar we zorgen ervoor dat dat harde werken niet teniet wordt gedaan als kleine vergissingen worden gemaakt die een onvermijdelijk gevolg zijn van de belasting van de bandbreedte. Dat vraagt om maatwerk in het omgaan met voorwaarden, afspraken en regels.
Eenvoud voor mensen vraagt veel en maakt het vaak zelfs moeilijker voor overheden en maatschappelijke organisaties. Vanwege hun maatschappelijke verantwoordelijkheid moeten regels, beleid en uitvoering eenvoudiger. Het levert veel op voor de schuldenaar, bijvoorbeeld in de vorm van meer welbevinden, een betere gezondheid en minder maatschappelijke kosten.
Rust en overzicht
Overbelaste inwoners moeten we niet langer belasten met ingewikkelde procedures en brieven, maar waar mogelijk ondersteunen. Bijvoorbeeld door tijdelijk het beheer van hun budget over te nemen. Het vangnet is tegelijkertijd een springplank. De insteek is dat de tijdelijke ondersteuning rust creëert en ruimte geeft om na te denken over de toekomst en stappen naar een beter leven.
Rondkomen
De hulp is erop gericht dat de inwoner zich weer sterk voelt en met zelfvertrouwen zijn financiën onder eigen beheer houdt. Daar waar mogelijk stimuleert de hulpverlening dat de inwoner zijn situatie zodanig verandert, dat hij financieel zelfstandig blijft of wordt. Zo nodig met steun van zijn sociaal netwerk en door werk naar vermogen.
Wat staat er in het beleidsplan van uw gemeente? Staat het alleen op papier of werkt het echt? Wilt u advies voor het verbeteren van de toegankelijkheid van schuldhulp in uw gemeente? Neem dan contact op met Corinne Berhitu. Bekijk hier de volledige infographic met 7 tips voor een laagdrempelige en breed toegankelijke schuldhulpverlening.
