Alles oplossen is onmogelijk en willekeurig een aantal zaken oppakken en die oplossen miskent de complexiteit van de werkelijkheid en hoe alles met elkaar verweven is. Dus wat kunnen we dan wel, in deze tijden van tegenstellingen? We zullen de verschillen moeten overbruggen en op zoek moeten naar wat ons bindt en dat oppakken.
Denken in oplossingen is niet altijd goed
Er wordt veel gedacht in oplossingen. En ja, dat is natuurlijk heel fijn, want alleen blijven kniezen als iets niet goed gaat heeft geen enkel nut. Maar als je denkt in oplossingen, moet je wel eerst weten welk effect je wilt bereiken. Anders weet je niet wat je oplost. Met andere woorden, er moet wel een goede probleemanalyse onder liggen. Willen we het tekort aan betaalbare woningen oplossen, de zorg betaalbaar houden, de vergrijzing opvangen, het vertrouwen in de overheid herstellen? Dan moet je eerst in beeld hebben aan welke knoppen je kunt draaien om dat te realiseren. Ik ben zeker niet deskundig op het gebied van huisvesting, maar als we kijken naar het tekort aan woningen, dan zie ik als leek in ieder geval al vraagstukken op het steeds kleiner worden van de huishoudens, het niet zo makkelijk kleiner kunnen gaan wonen als de kinderen zijn uitgevlogen, moeilijkheden om te bouwen door stikstofbeperkingen, toegenomen aantal inwoners en de schaarse ruimte die mens en natuur moeten delen.
Analyseren en kiezen
Er zijn dus veel knoppen om aan te draaien om zo’n complex vraagstuk op te lossen. Is een andere manier van stikstof berekenen of een onvriendelijk bord bij een AZC genoeg om dit op te lossen? Nee, natuurlijk niet. Alle aspecten moeten in beeld gebracht worden en dan moeten er keuzes worden gemaakt. Want we kunnen niet allemaal alleen in een huis wonen, met een grote tuin en veel groen om ons heen (maar zonder de wolf, we willen liever dat die niet over de grens met Nederland komt). Keuzes zijn dan bijvoorbeeld: Gaan we meer woningdelen? Zetten we in op het voorkomen van scheidingen, het makkelijk maken van kleiner gaan wonen of het uitkopen van boeren? Die keuze maken is de kern van besturen; lastige dilemma’s oplossen door ook te zeggen wat we niet meer doen.
Met een visie op de samenleving
Dat kiezen pijn doet is evident. Toch is die pijn beter te dragen als je weet waar het naartoe gaat. Welke visie op de samenleving ligt daaronder en welk effect willen we bereiken? Hoe dragen de gemaakte keuzes bij aan een prettige samenleving voor ons allemaal? Met alle verkiezingen op komst ben ik daar heel benieuwd naar. Welke visie op de samenleving hebben de partijen en lukt het ze om gezamenlijk in kaart te brengen aan welke knoppen je kunt draaien om de grote vraagstukken op te lossen? En lukt het ze om dan om gezamenlijk een combinatie aan knoppen te kiezen om zo het gewenste resultaat te bereiken? En om dan ook nog duidelijk aan te geven wat er niet wordt gedaan?
Denken in oplossingen is goed, maar vergeet niet dat dit altijd gepaard gaat met keuzes. En dat je daar ook voor moet staan!