Schuldhulp zonder drempels: waarom en hoe

Oud spul: het wetsvoorstel gemeentelijke schuldhulpverlening en artikelen daarover. En plots is het heel actueel wat ik lees: “De aanleiding om er in 2008 toch voor te kiezen een wettelijk kader in te voeren, was onder meer dat uit onderzoek bleek dat in te veel gemeenten de schuldhulpverlening niet toegankelijk was voor een ieder die daar behoefte aan had,…”
En in een ander artikel lees ik: “Met het huidige voorstel wil de regering daarom vooral randvoorwaarden scheppen. Meer specifiek gaat het dan om het realiseren van brede toegankelijkheid …”.
Helaas concludeert de Nationale ombudsman in zijn rapporten dat de toegankelijkheid van schuldhulpverlening nog steeds door (onbedoelde) drempels wordt gehinderd. En ook de Inspectie SZW deed hier onderzoek naar.

Drempels verlagen

Hoe kunnen gemeenten de drempels verlagen en de toegankelijkheid van schuldhulpverlening verbeteren? Die vraag wilde ik beantwoorden. ’Maar collega’s vroegen “Waarom zou een gemeente dat willen?”

• Om maatschappelijke kosten terug te dringen. Iedere euro die een gemeente besteedt aan schuldhulpverlening, leidt tot een besparing van 2 euro aan maatschappelijke kosten binnen het gemeentelijk domein. Schulden leiden tot een verhoging van de maatschappelijke kosten. Hierbij kunt u denken aan armoede, sociale uitsluiting, huisuitzettingen, onverzekerbaarheid en afsluitingen van gas/elektriciteit.
• Om de participatie van de inwoners te vergroten. Schulden belemmeren de participatie. Ook sociale contacten worden belemmerd door schulden.

Redenen genoeg om een heldere infographic te maken voor gemeenten met 7 tips voor laagdrempelige en toegankelijke schuldhulpverlening. En die is op 13 september 2018 gepubliceerd op de site van Stimulansz en in onze kennisbank Inzicht Sociaal Domein.

Forse ambitie

Ik snuffel weer verder en vind de Startnotitie wettelijk kader minnelijke schuldhulpverlening. Het begint zo: “Een belangrijk uitgangspunt van het kabinetsbeleid is het voorkomen en wegnemen van drempels die participatie in gevaar brengen of zelfs belemmeren”. Omdat schulden participatie belemmeren, stelt het kabinet zich een forse ambitie om armoede en schulden te bestrijden. Naast de schuldenaar, de schuldeiser en de schuldhulpverlener, heeft ook de gemeente een rol. Die rol is (het zal u niet verbazen) het aanbieden van schuldhulpverlening die voor iedereen en zonder drempels toegankelijk is.
In de voetnoot staan een paar drempels genoemd: wachttijden, ingewikkelde formulieren en beperkte toegankelijkheid.
Voetnoten kun je over het hoofd zien, maar de 7 tips zijn luid en duidelijk!
Ps: Voordat iemand om hulp bij schulden vraagt zijn er al drempels te overwinnen. Mijn collega Wilma Kuiper heeft daar een mooie blog over geschreven. Wenkend perspectief in spannende context, Nadja Jungmann en Erica Schruer in Sociaal Bestek 4/2010
Wetsvoorstel schuldhulpverlening is bodemloos, Erik Rutten in Sociaal Bestek 4/2010