Datagedreven werken in het sociaal domein

Meer dan 220 gemeenten in Nederland werken met de Divosa Benchmark Werk & Inkomen. Marloes van Gerwen werkte er zelf veel mee in dienst bij gemeenten. Nu adviseert ze gemeenten op basis van analyses uit de benchmark. “Omdat ik zelf bij gemeenten heb gewerkt, weet ik hoe veel er op het bord van gemeentemedewerkers ligt en hoe complex het werk soms is. Dat helpt me om gemeenten goed te ondersteunen.”

Marloes van Gerwen werkt sinds medio 2023 bij Stimulansz als adviseur Werk en Inkomen. Ze neemt een flinke dosis ervaring mee. Marloes werkte bij meerdere gemeenten in Limburg, onder meer als beleidsadviseur. Bij ISD Kompas, uitvoerder van de Participatiewet voor 3 gemeenten, werkte ze zelf met de benchmark. “Jaarlijks hadden we een benchmarkgesprek met Divosa en een adviseur van Stimulansz. En nu ben ik zelf die adviseur.”

Wat is de Divosa Benchmark Werk & Inkomen?

De Divosa Benchmark Werk & Inkomen is een samenwerking tussen Divosa, BMC en Stimulansz. Met de benchmark krijgen gemeenten inzicht in de eigen uitvoering van de Participatiewet. Ze kunnen op tal van indicatoren vergelijken met andere gemeenten en regio’s en met de landelijke gemiddelden. Via een dashboard krijgen gemeenten direct uitgebreid inzicht via actuele rapportages over 9 hoofdthema’s: Volume, Instroom, Uitstroom, Handhaving, Financiën, Re-integratie, Debiteuren, Prijs en WSW. Ook kunnen gemeenten zelf analyses op maat samenstellen.

Nuttige tools voor datagedreven werken

De informatie is actueel tot en met de afgelopen maand. “Het gaat om dezelfde data die gemeenten maandelijks doorgeven aan het CBS, dus het vraagt nauwelijks extra inspanning.” In de benchmark zitten vele nuttige tools voor datagedreven werken, vindt Marloes: “Met de analysetool stel je grafieken samen uit de vele indicatoren. Waar staan we? Waar zitten de ontwikkelpunten? Waar doen we het goed? Er is ook een tool waarmee je data uit de benchmark kunt gebruiken voor het aanvragen van de vangnetregeling. Interessant voor gemeenten die meerjarig te maken hebben met tekorten op de BUIG-gelden. Specifiek over dit thema organiseren we 19 maart een benchlearn-bijeenkomst. Geïnteresseerde gemeenten kunnen zich hiervoor aanmelden via de website van Divosa. 

Managementgesprekken en bijeenkomsten

Marloes werkt binnen de benchmarkorganisatie van Divosa, Stimulansz en BMC. Deze  partijen hebben de benchmark samen ontwikkeld en voeren die ook samen uit. “Een belangrijk onderdeel zijn de jaarlijkse managementgesprekken met deelnemende gemeenten. Samen met de gemeente gaan we dan op zoek naar het verhaal achter de cijfers, aan de hand van een analyse van de benchmarkdata. Daarbij delen we kennis over beleid en uitvoering.”

De benchmarkorganisatie houdt ook bijeenkomsten waarin professionals van gemeenten wegwijs worden maakt in de benchmark, en benchlearn-bijeenkomsten rond een specifiek thema. “En natuurlijk houden we actualiteiten bij en blijven we ontwikkelen, zodat gemeenten de juiste informatie krijgen. Datagedreven werken wordt voor gemeenten namelijk steeds belangrijker.”

In vele situaties toepasbaar

De Divosa Benchmark Werk & Inkomen komt in veel situaties van pas. “Bij een organisatie waar ik heb gewerkt besloten we bijvoorbeeld anders om te gaan met ontheffingen van de arbeidsverplichting. We pasten ons beleid aan. Uit de benchmark bleek dat die aanpak zijn vruchten afwierp. Minder mensen hadden een ontheffing en een groter deel van de doelgroep werd actief begeleid naar participatie. Een gemeente besloot de uitvoering van de taak ‘beschut werk’ neer te leggen bij één persoon met de juiste expertise. Uit de data zag ik terug dat dat inderdaad goed uitpakte en deze gemeente het goed deed wat betreft de inzet van beschut werk.”

Breed te gebruiken in de gemeente

Welk advies heeft Marloes voor gemeenten die de Benchmark Werk & Inkomen willen gebruiken om de uitvoering te verbeteren? “Gebruik de benchmark breed in de organisatie, want de benchmark is nuttig voor zowel management, beleid als uitvoering. Je kunt de benchmark ook goed gebruiken om het college of de raad op hoofdlijnen te informeren, bijvoorbeeld aan de hand van de overzichtelijke jaarkaart. Er zit zó veel informatie in de benchmark. Ook bij het beantwoorden van vragen van de gemeenteraad over de uitvoering van de Participatiewet kan de benchmark uitkomst bieden. Je hoeft die informatie niet zelf te zoeken in je administratie, want die is er al. Je moet de data alleen weten te vinden. Dat leer je in onze bijeenkomsten. En vraag ons gerust om advies.”

Wat kunt u doen?

Wilt u als gemeente meer inzicht in de uitvoering op het gebied van werk en inkomen? Meld uw gemeente aan voor de Divosa Benchmark Werk & Inkomen. Heeft u al een abonnement op deze benchmark? Voor de verhalen achter de cijfers kunt u deelnemen aan de benchlearn-bijeenkomsten die Divosa, BMC en Stimulansz organiseren. Ook kunt u uiteraard gebruikmaken van het jaarlijkse gemeentelijke managementgesprek.