De vraag
Het onderwerp raakt mij. In het verleden heb ik zelfstandigen begeleid en tegenwoordig ben ik, als innovator bij Berekenuwrecht, bezig met de manier waarop gemeenten hun geldpotjes voor de minima beheren en uitgeven. Ik heb respect voor mensen die naar vermogen met hun eigen bedrijf bijdragen aan de maatschappij. Vandaar dat ik mijzelf de vraag heb gesteld: “Kan ik bijdragen aan een oplossing waardoor de armoede bij ZZP-ers verdwijnt of de gevolgen in ieder geval worden verzacht?”
Het antwoord
Het antwoord is..ja. Goed, ik neem wat gas terug, ik kan niet iedere ZZP-er succes beloven. Maar waar ik wel voor wil gaan is dat iedere ZZP-er in armoede dezelfde ondersteuning kan krijgen als iemand met een vergelijkbaar laag inkomen uit loon of uitkering. Als we de armoede niet als eerste kunnen verslaan, laten we er dan in ieder geval voor zorgen dat ook ZZP-ers volledig gebruik kunnen maken van de landelijke toeslagen, maar zeker ook van het gemeentelijk minimabeleid.
De praktijk
Gemeenten erkennen dat gezinnen met minder inkomen risico’s lopen, zeker als er kinderen zijn. Ze hebben daarom regelingen om deze gezinnen te ondersteunen zodat ze ondanks armoede kunnen meedoen met sport- en cultuurbeoefening. Ook helpt de gemeente bij financiële tegenvallers en bij kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen. Maar in de praktijk blijkt dat weinig ZZP-ers gebruik maken van deze hulp. Uit een eerste eigen onderzoek blijkt dat hier 2 simpele redenen voor zijn:
- Er is geen natuurlijke match tussen de inkomens- en vermogenstoets die de gemeente wil uitvoeren voordat ze kunnen helpen, en het inkomen en het vermogen van de ZZP-er.
- ZZP-ers zijn zelfstandig en dus is de opvatting bij ZZP-ers dat je er alleen voor staat.
Van bruto naar netto
De ZZP-er herkent omzet en winst. De gemeente herkent een netto-maandinkomen om te toetsen aan de, eveneens netto, bijstandsnorm. De gemeente kan deze kloof tussen bruto en netto beleidsmatig dichten door in het minimabeleid voor de ondernemer met brutobedragen te gaan werken. Dat hoeft overigens niet: een geschoolde of met de juiste automatisering ondersteunde medewerker kan heel goed vanaf ‘omzet’ zelf uitkomen op een ‘netto-maandinkomen’.
Bewustwording
Als de medewerker-minimabeleid geen enkele ZZP-angst meer kent, dan moet er nog wel gewerkt worden aan de bewustwording bij de ZZP-er. De ZZP-er denkt dat hij zijn eigen boontjes moet doppen, ook in moeilijke tijden. Hij is immers zelfstandige. Er zal een lokale campagne, zelfs een communicatieplan, moeten worden opgezet om duidelijk te maken dat ook de ZZP-er bij de gemeente terecht kan. En dat hij daar wordt begrepen.
Het tussendoel en de bijvangst
Ik noem het geen einddoel, want er is daarna nog veel te doen, maar ik heb de overtuiging dat met de juiste aanpak de onderbenutting van de gemeentelijke minimaregelingen door ZZP-ers kan worden aangepakt. Heel concreet: de kinderen van iemand uit de bijstand, van iemand met een minimumloon maar ook van iemand met een eigen grafisch bureautje vallen onder het kindpakket. Hiermee is de armoede bij de ZZP-er nog niet verdwenen, maar er is een belangrijke stap gezet. Via het minimabeleid ontmoeten ZZP-er en gemeente elkaar en zijn niet langer onbekenden van elkaar. Op basis van deze ontmoeting is verdere interventie en dienstverlening mogelijk. Dit vervolg, mits goed benut, kan de armoede verder verminderen
Berekenuwrecht
Met de online-tool Berekenuwrecht checken uw burgers op welke toeslagen zij recht hebben.
Met de Plusvariant dienen ze direct online een aanvraag in. Dat scheelt uw gemeente veel tijd en werk!
Voor meer informatie zie de website: stimulansz.nl/advies/bereken-uw-recht.
